کافی است یک بار گذرت بر کوچه پس کوچه های سنگی اش بیافتد تا معنی ساده زیستی و صمیمیت و هنر را در یک نگاه لمس کنی . مردم هورامان مردمانی سخت کوش و صمیمی هستند که پیشینه شان خود وسعت تاریخ این مرز و بوم است . هر ساله گردشگرهایی از سراسر کشور را همراهی می کنم و پا در راه های پر پیچ و تاب هورامان می گذارم و هر بار بیش از پیش برایم تازگی دارد ! 

هورامان یا اهورامان به معنی جایگاه اهورامزدا از آخرین مناطق ایران بود که به تسخیر و تجاوز فرهنگ اسلامی در آمد . مردم این سرزمین به زبان کردی و گویش هورامی سخن می گویند گویشی که بر اساس تائید کارشناسان زبانشناسی قدیمی ترین زبان حال حاضر کشور است که به واسطه ی صعب العبور بودن منطقه از هزاران سال پیش با اندکی تغییر باقی مانده است . اگر با پیر مرد های هورام با زبان اوستا سخن بگویی تا حد زیادی متوجه ی آن خواهند شد و این خود نشان دهنده ی کهن بودن این زبان دارد . 

معماری این منطقه نیز خود دارای جاذبه های فراوانی است و بی سبب نیست که هورامان را پایتخت گردشگری روستایی ایران می نامند . خانه هایشان با سنگ بنا شده است و بدون استفاده از ملات ! آنچنان دستی هنرمندانه این سنگ ها را بر روی هم بنا نهاده است که انسان را شگفت زده می کند ، دیوارهایی تراز و بدون خم استوار و مرتفع از اساتیدی بر می آید که تمام زندگیشان هنر زیستن در طبیعت است . این مردمان از جنس طبیعتند و هنرشان ساده زیستی و صداقتشان است. 

سیر و سفر در هورامان را نمی توان به یک سفر موکول کرد بلکه بند به بند راهایش و سنگ به سنگ کوهسارانش دیدنی است و خود هزاران سفر را می طلبد . اما برای آنان که قصد دارند در دامان اهورایی این خطه ی سرسبز بمانند هیچ چیز شگفت انگیز از اقامت در دل ییلاقهای کوهستانی اش نیست که نوای زنگوله ی رمه در دل کوهستان و همنوایی کبک های کوهی آنچنان انسان را سر شوق می آورد که دلت نمی خواهد آنجا را ترک کنی ، من همیشه آرزوی تنفس هوای چنین بهشتی را در دل می پرورانم و هر سال مشتاق تر از گذشته سرشار از لذتی وصف ناشدنی پای در هورامان می گذارم و هنگام وداع دستانم را به نشانه ی بدرود بالا می برم اما انگار فراموش می کنم دست هایم را پایین بیاورم شاید چشم انتظار درودی دیگر اند . 

زیبایی های هورامان را نمی توان توصیف کرد فقط باید رفت و برای مدتی از دنیای سرد و بی روح فاصله گرفت و عمیق نفس کشید و حریصانه چشم اندازهای بی بدیلش را نظاره کرد و سراسر وجودت از این همه زیبایی سیراب شود . این سفر شگفت انگیز را برای تمامی مخاطبان آرزو می کنم . 


پی نوشت: هورامان منطقه ای بسیار وسیع است که شامل بیش از هزار روستا می شود اما دو عکس نخست این مطلب مربوط به یکی از روستاهای ان است (هورامان تخت ) که صد البته روستاهای بی نظیر دیگر وجود دارند که نیازمند معرفی ویژه هستند که می توان از بلبر روستای شکیل و زیبای همان منطقه و روستای دیوزناو ، سلین ، ناو ، دله مرز و ... نام برد