سکوت برابر یک اشتباه تاریخی
کوه قاف : مدتی قبل در گزارش مارکو پریزل از جشنواره دوم بیستون به اشتباه ایشان در ذکر نخستین گشایش دیواره توسط دیواره نوردان گروه ابرمرد اشاره نمودم. در این گزارش که در سایت اتحادیه کوهنوردی بریتانیا آمده، پریزل گشایش نخستین صعود دیواره بیستون را به هاری رست آلمانی نسبت می دهد. صعود هری رست در تابستان سال 1348 در سمت راست دیواره بیستون انجام گرفت. اما نکته جالب آن صعود زمانی رخ داد که هاری رست بر روی دیواره میخ های سنگنوردی را مشاهده می کند و البته نقل است وی بسیار عصبانی می شود!
پس از انتشار گزارش در سایت اتحادیه کوهنوردی بریتانیا با تذکر دوست عزیزمان آقای نوتاش سایت فوق اقدام به اصلاح گزارش خود نمود و نخستین صعود دیواره بیستون را به اعضای گروه ابرمرد نسبت داد که آقایان: ابراهیم بابائی، کیومرث بابازاده، مرحوم غلام‌حسین وهابزاده و بیژن صادقی با همراهی محمد ارزی و رافیک میناسیان موفق شدند در اواخر اسفند ۱۳۴۷ تا دوم فروردین ۱۳۴۸ازهمان نقطه ای که بعدها هاری رست اقدام به صعود دیواره کرد نخستین صعود این دیواره را گشایش نمایند.
اما با تذکر دوست گرامی آقای نوتاش بار دیگر توجهم به خطایی دیگر در این مورد جلب شد. فصلنامه شماره 68 کوه صفحه 13 طی گفتگویی که با آقای حشمت اله شیرزادی کافه دار محترم پای دیواره صورت داده بار دیگر به این اشتباه تاریخ اشاره می نماید و ایشان با بیان خاطره ای از هاری رست نخستین صعود دیواره را به ایشان نسبت می دهد!
دیواره بیستون نه تنها به خاطر کتیبه های ارزشمند و مجسمه هرکول، بلکه بخاطر وسعت و ارتفاع بلند آن در زمره شاخصترین دیواره های کشورمان به شمار می آید و قطعن همین عوامل آنرا شایسته برگزاری جشنواره هایی جهانی نموده و طبیعی است در تاریخچه آن عواملی چون نخستینها را بایستی به درستی مدنظر قرار داد.
اما...
قاطعانه نمی توان گفت چرا بسیاری علاقمند به نامبردن هاری رست به عنوان نخستین گشایش گر دیواره هستند که به همراه صادق کرباسی موفق به این صعود شده!
شاید...
در این مورد در کتاب "روزشمار تاريخ كوهنوردی و غارنوردی ايران" نوشته آقای داود محمدی فر آمده:
27 اسفند 1347
نخستين صعود ديواره بيستون روز بيست و هفتم ماه، اعضای گروه کوهنوردان آرش تهران (ابرمرد) عبارت از ابراهيم بابايی, غلامحسين وهابزاده, محمد ارضی, بيژن صادقی و گزارشگر برنامه، کيومرث بابازاده طی يک تلاش همه‌جانبه‌ی گروهی و 8 روزه، در يک هوای بارانی از ديواره‌ی بيستون در کرمانشاه صعود نمودند. اين کار دارای خصوصيات زير بود.
1- اولين صعود از ديواره‌ی بيستون بود که در خبرنامه‌ی فدراسيون و نشريات ورزشی آن زمان درج شده و در بايگانی گروه کوهنوردان آرش تهران موجود است.
2- در سرتاسر اين مسير 1200 متری با درجه‌ی سختی5.9 ، 69 ميخ کوبيده شد(غير از بلوک‌های طنابی) که 29 عدد آن در جاهای حساس مسير روی ديواره باقی ماند.
3- شش روز روی ديواره کار فنی صورت گرفت.
4- در سال 48 صادق کرباسی و کوهنورد آلمانی، هاری روست مسيری را روی ديواره‌ی بيستون صعود کردند که تقريبا همان مسير آرش بود. هاری روست در اين صعود روی يکی از ميخ‌های تراورس پاندوله شد که صدمه‌ای نديد و کرباسی به سرعت او را حمايت کرد.
5- در سال 60 گروه آرش توانست به‌سرپرستی کيومرث بابازاده به‌فاصله‌ی چند روز پس از کوهنوردان کرمانشاه، دومين صعود زمستانی را در بهمن‌ماه روی ديواره از مسير قبلی انجام دهد.
پی نوشت
ظاهرن آن زمان به هاری رست گفته بودند که این دیواره تاکنون صعود نشده و او وقتی روی دیواره میخ‌های موجود را می‌بیند بسیار عصبانی می شود (در چند نقطه مسیرش با مسیر ابرمرد تلاقی می‌کند).
نقل است هاری رست روی دیواره پرت می شود و دستش صدمه می‌بیند و ایشان فرود می‌آیند و در کافه شیرزادی ابراهیم بابائی را که تصادفا در آنجا بوده می‌بیند و وقتی می فهمد که او جزو نخستین صعود کننده های این دیواره است به او آدرس جایی که روی دیواره وسایلش را جای گذشته نشان می دهد و وسایلش را به او هدیه می‌کند.
در اینکه هاری رست تا کجای دیواره را صعود نموده اطلاعات دقیقی در دسترس نیست!
با سپاس از دوست عزیمان آقای ابراهیم نوتاش
محلی برای انتشار دغدغه هایم