کوهستان

Cane, cane, cane were meydane

Dılemin pır xweşe, bı ve dılane

Dılane şoreşe, herkes pe serxweşe

Erd u ezman şen bu, bı ve dılane

Dılan gelek xweş bu, dıle xort’a geş bu

Dıle dıjmın reş bu cane ha cane

Keçu jin u pır tev, xort u mer hatın hev

Deste mıl tevdan hev, le ve meydane

این ترانه ی نوستالوژیک شوان پرور تقدیم به کودکان سری کانی که مورد تهاجم نیرو های ارتش آزاد!!! و رژیم اسد شده اند ! 

دوباره بمب و باران است ، همچو مه و گرد و غبار ، دباره ناله های مجروحان و صدای مادران بر پیکر فرزندان بی روح و بی جانشان  ، دوباره صدای هلی کوپتر و جنگنده ها می آید ...

دو باره این باران آتش که بر سر ما می بارانند آتش و دودی که همچو مه همه جارا فرا گرفته است و زیر پایمان جیق و داد کودکان و فریاد های مادران و پدران است ! 

Wezê daketim kel û kaşxanan

Wezê daketim serê birc û van dîwaran

Wezê bi serkela dilê xwe de mijûl ji xeman û kulan û derdan birîn in ax de wey lo lo lo wey lo…

Dîsa bombe û baran e

Her derê girtî mij û dûman e

Dîsa nale-nala birîndaran e

Dengê dayika tê li ser lorikê wan e

Bavik bi keder xwe davêjine ser zarokan e

Lê zarok mane bê nefes, bê ruh û bê can e

Ax birîndar im wey lo lo lo wey lo

Hey lê lê…. wey lê lê… Ferman e ûy… hawar… hawar…

Dîsa li me ferman e

Li jor tête gire-gir û hume-huma bavirok û têyaran e

Her der xistiye nava agir û mij û dûman e

Li jêr tête qîre-qîra zarokan, hawara dayik û bavan e

Dîsa dîrok xwe nû ve dike weke carek ji caran e

Weke Diyarbekir, weke Palo û Gênc û Agirî, Dêrsim

Weke Mahabat û weke Berzan e

Îro dîsa li Deşta Silêmaniyê, li kêleka Hendirê, li bajarê helebçê

Fermana me Kurdan e, ferman e, ferman e…

Dîsa hatin qelandin zarok û zêç tev dayik û bavan e

Ax hawar… li me ferman e… li min ay… ax birîndarê we me, li min oy…

Erê hey lê lê… Here hey lo lo…

Hawar Kurdno hûnê bikin bilezînin

Hûnê kaxiz û pênûsekê bibînin binivsînin

Dinya alemê pê bihesînin

Serok û rêberên Kurda li hev bînin

Bira yek bi yek bin ji halê me Kurdan re tiştekî ji dinyayê re binnivsînin

Bira xelq û alema pê bihesînin

Da ku çarekê ji halê me Kurdan re bibînin

Me ji bin vê bindestiyê derînin hawar hawar

Heyfa Kurdistan ku îro dişewitînin

Agir li serê me Kurdan dibarînin ax de ay ay… lo lo ax de li min birîndarê we me…

      

---

پی نوشت : 

 کردها به ارتش آزاد سوریه اعتماد ندارند 

در جریان اعتراضات مردم سوریه به حکومت بشار اسد به غیر از اوایل اعتراضات که مردم کردستان به خیابانها ریختند  و حمایت خود را از ارتش آزاد سوریه اعلام کردند اما پس از نخستین جلسات شورای مخالفین که از نام گذاری جمهوری عربی سوریه سخن به میان آمد 36 حزب از احزاب کرد از این ائتلاف کناره گیری کردند و سپس با در دست گیری شهر های کردنشین از جمله شهر بزرگ قامشلی و بر افراشتن پرچم های حزبی و با حمایت ضمنی بشار اسد از خودمختاری غیر رسمی کردها نظامیان آموزش دیده حزب پ ک ک پادگان های ارتش سوریه را در دست گرفتن و مناطق کرد نشین را از آتش جنگ بدور ساختند . 

اما روزهای اخیر روزهای تلخی برای مردم کرد و شهر سری کانی بود ! حضور ارتش آزاد پان عربیست سوریه ( هرچند رهبری آن را عبدالباسط سیدا که کرد تبار است بر عهده دارد ) در شهر مرزی سری کانی بهانه ای برای بمباران توسط ارتش و حضور نظامی ارتش آزاد و مقابله توسط کردها بود . نهایتا جنگ به این شهر سرایت کرد و یک بار دیگر کردها شاهد جنگی تلخ شدند . هرچند احزاب کرد در این چنگ چند روزه تلفات قابل توجهی ندادند اما بی شک ارتش آزاد سوریه در صورت سرنگونی حکومت بشار اسد نیز دو راه بیشتر در مقابل نخواهد داشت ! 1- به رسمیت شناختن حقوق خلق کرد و واگذاری مطالبات برحق این مردم 2- درگیری در جنگی تمام عیار و به زعم بنده طولانی با چریکهای کرد 

این ترانه تقدیم به کودکان سری کانی  به خاطر حضور غیر مشروع ارتش آزاد !!! در سرزمین پدریشان 

شوان پرور خواننده ی حماسی کردستان ترکیه در چند روز آینده در اقلیم کردستان( شهر اربیل –هه ولیر)  در حمایت از کردهای سوریه به اجرای کنسرت می پردازد . شوان از خواننده های حماسی کردستان است که هموراه در ترانه هایش سالها درد و رنج نهفته است ...عواید حاصل از این کنسرت صرف پناهندگان کرد سوری خواهد شد . این کنسرت را می توان جشن کوچکی در خودمختاری غیر رسمی مناطق کردنشین سوریه دانست .

Li kolane bajare avrupa li kecek kurd rast hatim be xodi digeriya

در کوچه و پس کوچه های اروپا با یک دختر کُرد روبرو شدم

Bi dilgermi bervi min hat xuya bu li cara sere xo digeriya

با دلگرمی به سویم اومد و معلوم بود دنبال راه چاره ای برای خود میباشد

Min go delale delale

گفتم ای ما ه چهره

Sirine hevale

ای دوست و خواهر

Be xodi  be male

بی صاحب و بی خانه

Ci digeri

دنبال چی میگردی

Go lolo birawo em bi ber zolma baye res ketin iro welate durye va derketin

گفت ای برادر ، ما از ظلم طوفان سیاه  فرار کردیم ،خودمان در وطن غریبه دیدیم

Weke min hezara hene be karo sermiya welate xeribye sermeze ketin

هزارن نفر مثل من هستند ، بی پول و سرمایه در وطن غریبه شرمنده شدند

Min go delale delale

گفتم ای ماه چهره

Sirine hevale

ای دوست و خواهر عزیز

Be xodi be male

بی صاحب و بی خونه

Ka beje ez cibikim

بگو من چکار کنم

Disa go lolo keko bele heq negotine welate meriya sirintire

باز هم گفت ای برادر ، آری راست گفتند. وطن خود آدم خیلی شیرین تره

Ger hindiki azadi hebya bircibuna walate me ter buna walate xelqe bi rumet tire

اگر کمی آزادی باشه ، گرسنگی وطن آدمی از سیر بودن وطن غریبه خیلی بهتر است

Min go delale delale

گفتم ، ای خوب ماه چهره

Sirine hevale

ای دوست و خواهر عزیز

Be xodi be male

بی صاحب و بی خونه

Bele tu rast deji

آره تو راست میگی

Ka emji welate xo sen bikin

بیا ماهم وطن خود را گلستان کنیم

Welat azadiye

یک وطن آزاد داشته باشیم

Xanima min, bermaliya min, Xanima min, bermaliya min,

Xanima'm, bermaliya'm, rindik xemla mala min

Xanima'm, bermaliya'm, rindik rewşa mala min

Delala min îro ji min xeyîdiye

Bi gazincê, bi axînê, dil cemidî ye

Xanima min, bermaliya min, Xanima min, bermaliya min,

Xanima'm, bermaliya'm, rindik xemla mala min

Xanima'm, bermaliya'm, rindik rewşa mala min

Xanima min, bermaliya min,

Dîsa çûbûyî li ba me,

Rabûne kul û derdê me

Xanima min were ba min

Roniya her du çavê min 

Zanim xanim birîndar û bê evîn e

Derdê mêran û zarokan pir dikşîne

Bawer nakim bê keda wê

hêz nadin dest û piyê min 

xanima min were ba min

roniya her du çavê min

Xanim dikşîne wek dayika min Kurdistan

Mêr û zarok xeçel bûne weke Kurdan

Dixwazî bibe wek xaniman

Jîn bike mêr û zarokan

Belê tu raste delalê

Bi axîne wek te Şivan

ترانه : شوان پرور

 مصاحبه 

شوان پرور در 23/12/1955 در روستای سوری « بین اورفه و دیاربکر »، واقع در شمال کُردستان ( شرق و جنوب شرقی ترکیه ) دیده به جهان گشود، ایشان از خواننده های ملی مشهور کُرد و یکی از ستاره های درخشان آسمان هنر و موسیقی سنتی و کلاسیک ملی « کُرد» می باشند،ایشان در زادگاه آبا و اجدادی خود به خاطر تکلم و آواز خوانی به زبان مادری خود، از طرف رژیم نظامی ترکیه چندین بار بازداشت و زندانی شدند،تا اینکه در سال 1976 در آلمان مجبور به پناهندگی شدند، و چندین سال است که در« آلمان » و « سوئد » در تبعید می باشند.

گفتگویی که هم اکنون پیش رو دارید، بخشی از مصاحبه ی است که با شوان پرور و دوست و همکار گرامی اش Willi Resetarits اتریشی، ترتیب داده شده است، البته در اینجا ترجمه شده بخش دوم این مصاحبه را ( از سه بخش مصاحبه ) ، که بیشتر طرف مخاطب آقای شوان پرور می باشد آورده ایم،  البته قسمت های دیگر این مصاحبه همزمان از هر دوی ایشان ( شوان پرور و دوست گرامی شان) پرسش و پاسخهایی در رابطه با ملت کُرد و فرهنگ و موسیقی آن به عمل آمده است،:

siwan perwer : کردها با ایرانی ها خویشاوند هستند 

سال 1975 این سرود بسیار زیبا از هنرمند حماسی کردستان ترکیه شوان پرور یکی از سرودهایی بود که تاثیر زیادی بر جنبش مردم کردستان خصوصا در کردستان ترکیه داشت . فاشیزم ترکیه به حدی شدید بود هرچند اکنون هم همین مسئله وجود دارد و این سرودهای شوان پرور در سالهای ابتدایی تشکیل حزب کارگران کردستان شرایط یک جنبش وسیع را هموار تر می نمود . کردستان ترکیه به واسطه ی فاشیزم ترکیه و اشغال سرزمینشان توسط ارتش ترک از همان سالهای ابتدایی پروژه ی خودمختاری و فدرالیزم را به دلیل وجود کشتار های وسیع توسط دولت ترکیه به فراموشی سپرد و همچنین اصرار ترکیه بر وجود ترکیه با نژاد خالص ترک و این شعار که ترکیه متعلق به ترکهاست و اگر کسی خود را ترک نمی داند از این کشور برود !

اقدام به اشغال سرزمینی نمودند که روزگاری بخشی از ایران بود و دولتمردان بی عرضه ی قجر و حاکمان بی عرضه ی دیگر ایران این بخش مهم از سرزمین ایران را به دولت عثمانی تقدیم کردند .

این ترانه بخشی از تاریخ مبارزاتی کردستان ترکیه یا بهتر بگویم بخشی از ایران است که به دنبال جدا شدن از کشوری است که فاشیزم حرف اول را در آنجا میزند . یک سوم کشور ترکیه کردستان است و به باور مردم کرد آنجا  ایران است که بعدها مصطفی بارزانی در جمله ی معروف خود که " هرکجا که کرد بود آنجا ایران است " بر این نکته تاکید کرد .

شوان پرور در این ترانه در روستای باتمان با دختری روستایی در مورد آرزوهایش میگوید آرزوهایی که عشق را در گرو خواستهای مردمش تفسیر میکند و در هم امیخته شدن عشق و آزادی زیباترین سرود آن زمان کردستان را رقم زد . این ترانه روزگاری گوش فرا دادن به آن حکم اعدام داشت ...

Ez kiçîkek gondîmê, lo ez birîndarim

‏دختری روستاییم، آه که زخمي ام

 Deşt û bajar nedîmê, lo ez birîndarim

‏‏شهر و بیرون ندیده، آه که زخمي ام‏

 Gulla mêrga gelîmê, lo ez birîndarim

گل مراتع "گه لی" هستم، آه که زخمی ام‏

 Ava çem û kanîmê, lo ez birîndarim

آب چشمه و رودخانه ام، آه که زخمی ام‏

برادر، چرا سرم را دوختی

‏به اجبار اسیر کردی‏

‏زنده به گورم کردی‏

‏چرا عشق دل مرا

آتش زدی به جان من

جاری کردی اشک ز چشمانم

عاشق بودم عاشق یک جوان ‏

تا شاید بشه همسر من

بشود مال و همه چیز من

اسف، پدر و برادر نادان شدند بلای سر من

اسف پدر و برادر نادان شدند بلای خوشبختی من

‏خواهم از بین رود و پاک شود روی جهان‏

دختر و پسر بشوند مثل دو انسان

هر دری باز شود دانشگاه و دبستان

بخوانند درس استقلال کردستان