کوهستان

دیدن صحنه ی شکار خرگوش توسط یک عقاب طلایی فقط برای ادمهای خوش شانس رخ میده و روز جمعه من ادم خوش شانسی بودم . صحنه ای بیاد ماندنی از قانون طبیعت و حیات وحش ! آنانکه قوی ترند پیروزند ...

پی نوشت : عقاب طلایی پرنده ملی کردهاست 

در اطراف قطب شمال در اسکاتلند، کوه های آلپ، اسپانیا، ایتالیا، یونان، رومانی، یوگسلاوی، سرتا سر سیبری تا ژاپن زادآوری دارد. این پرنده ی باشکوه در ایران در امتداد دو رشته کوه البرز و زاگرس و کویرهای مرکزی سکونت دارد. ماده از نر بزرگ تر است. در 4 تا 5 سالگی بالغ می شود. عقاب طلایی نام خود را از پرهای طلایی و برنزی تاج، سر و پشت گردنش گرفته است در ناحیه ی سر و پشت گردن پرنده های بالغ، رنگ پرها به طلایی برنزی نزدیک می شود. منقاری بسیار قوی و فوق العاده محکم ، ساق و مچ پایی بسیار بزرگ دارد که تا ناحیه ی مفصل از پر پوشیده شده است. چنگال عقب عقاب طلایی از انگشت عقب آن بسیار بزرگ تر است . در هنگام پرواز بالها کمتر به بالا خم شده و تقریبا مسطح است. مناطق صخره ای، چشم اندازهای فراخ را به زمینهای هموار و مناطق جنگلی ترجیح می دهد. عقاب طلایی تنها با یک جفت دیده می شود و تک همسر است و احتمالا تا پایان عمر پیوند جفتها برقرار می ماند

عقاب طلایی از انواع حشره ها، پستانداران کوچک، مار، لاک پشت، آگاما، سنجاب زمینی، بچه گوزن، کلاغ، زاغی، کبوتر، درناو  روباه و ... و در صورت کمبود غذا از لاشه ی حیوانات تغذیه می کند. عقاب‌های طلایی معمولا پرندگان نیمه مهاجری هستند که به صورت انفرادی یا جفت زندگی می‌كنند. 

از عقاب طلایی 5 یا 6 گونه وجود دارد كه از نظر انتشار جغرافیایی، اندازه و رنگ، با هم تفاوت دارند.این پرنده با داشتن پهنای بال 187 الی 230 سانتیمتری، یكی از بزرگ‌ترین عقاب‌های نیم‌كره شمالی است. وزن آن به طور متوسط، 3 - 6/5 كیلوگرم می‌باشد.

صدای این پرنده به صورت پارس كردن بلند و شبیه «كلیاك – كلیاك  kliak» شنیده می‌شود.

یکی از توانایی های متفاوت عقاب طلایی با دیگر پرندگان در نوع پرواز او است. با بال های باز و گسترده اوج گیری می کند و گاه گاهی بال می زند. بال‌ها را در حالت افقی نسبت به بدن، نگه می‌دارد و منطقه زیر پایش را به دنبال غذا، زیر نظر می‌گیرد. 

این جانور برای شکار استراتژیهای گوناگونی دارد. هرکدام قلمرویی به وسعت 90 کیلومتر دارند و می توانند طعمه ای به وزن 6/3 کیلوگرم را طی پرواز حمل کنند. سرعت متوسط عقاب طلایی 93 کیلومتر در ساعت ثبت شده است که می تواند در زمان شیرجه آن را به 320 برساند. این حیوان به طور متوسط روزانه 300 گرم گوشت می خورد که عمدتا از پستانداران تغذیه می کند و پرندگان انتخاب دوم آن است. چند لانه دارند که به طور چرخشی از آن استفاده می کنند و در شرایط لانه می توانند 3 متر قطر و 4 متر ارتفاع داشته باشند. معمولا 2 تخم می گذارند و تا 45 روز روی آنها می خوابند.

عقاب طلایی، در حالت وحشی، بالای 30 سال و در اسارت، بیش از 46 سال عمر می‌كند.

در مناطقی نظیر مغولستان هنوز به صورت سنتی از این پرنده به عنوان شکارچی استفاده می شود و گاهی عقابها نقش شکارچیانی را در روستا ایفا می کنند که زندگی مردم آنجا چشم در گرو شکارهای عقاب طلایی است .

عقاب طلایی توانایی شکار روباه و حتی گرگ نیز دارد که بومیان مغولستان به طور مشخص و مناطقی از قرقیزستان و قزاقستان هنوز از این پرنده با در دست گرفتن و سوار بر اسب به عنوان شکارچی استفاده می شود . این پرنده بنا به گفته های سالخوردگان مناطق کردستان در سالهای دور نیز چنین نقشی در مناطق کرد نشین بر عهده داشتند .

عقاب طلایی در ایران رو به انقراض است و احتمال از بین رفتن این پرنده ی باشکوه بسیار زیاد است از این رو این پرنده در فهرست سازمان حفاظت محیط زیست ایران قرار دارد و نگهداری از این جاندار جریمه های سنگینی در پی خواهد داشت. در سالهای اخیر تعداد این پرندگان رو به کاهشی تاسف بار نهاده است . 

عکس : ارتفاعات گردنه ی خان سقز - آذر ماه 1391

فیلمی در خصوص شکار با عقاب طلایی در مغولستان 

پی نوشت : کردها عقاب را پرنده ی ملی خود می پندازند و برایشان جلوه هایی حماسی و ملی گرایانه دارد . همانطور که در آذربایجان گرگ چنین ویژگی برای مردمانش دارد